Ratcliffe sinh ra ở Failsworth, Lancashire (nay thuộc về quận Oldham ở Đại Manchester),[10] ông có cha là một thợ mộc, và một người mẹ là nhân viên kế toán văn phòng. Gia đình ông sống trong nhà thuê của ủy ban quận Failsworth cho đến năm 10 tuổi sau đó cùng gia đình chuyển đến East Yorkshire. Ông được theo học tại Trường Grammar Beverley.[11] Sau đó, ông học ngành kỹ thuật hóa học tại Đại học Birmingham, lấy bằng cử nhân, và sau đó lấy bằng thạc sĩ quản trị kinh doanh tại Trường Kinh doanh London năm 1980.[12]